វិធីសាស្រ្តការពារជំងឺប៉េស្តជ្រូកអាហ្រ្វិក
ជំងឺប៉េស្តជ្រូកអាហ្រ្វិក(African Swine Fever) គឺជាជំងឺឆ្លងយ៉ាងសាហាវ ដែលបង្កដោយវីរុសលើសត្វជ្រូកប៉ុន្តែមិនឆ្លងដល់មនុស្សទេ។ ជំងឺនេះអាចបង្កបញ្ហាយ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរដល់សុខភាពសត្វ ដែលមានអត្រាងាប់រហូតដល់ ១០០% និងអាចបង្កផលប៉ះពាល់យ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរដល់សេដ្ឋកិច្ចជាតិ។ ជំងឺប៉េស្តជ្រូកអាហ្រ្វិកក៏ស្ថិតក្នុងបញ្ជីជំងឺឆ្លងរបស់អង្គការសុខភាពសត្វពិភពលោកផងដែរ ដោយសាតែជំងឺនេះនៅមិនទាន់មានថ្នាំឬវ៉ាក់សាំងការពារនៅឡើយទេ។ ដូច្នេះវិធានការការពារគឺពិតជាវិធានការដ៍សំខាន់ដែលមិនអាចខ្វះបានឡើយសម្រាប់កសិករចិញ្ចឹមជ្រូក ដើម្បីជៀសផុតពីជំងឺដ៏កាចសាហាវមួយនេះ។
បើនិយាយដល់ការចិញ្ចឹមជ្រូកប្រព័ន្ធការពារសុវត្តិភាពការពារជំងឺឆ្លងឬប្រព័ន្ធការពារជីវសុវត្ថិភាពគឺជា កត្តាដំបូងដែលក្រុមហ៊ុនស៊ី.ភី.ខេមបូឌាប្រកាន់ភ្ជាប់នៅក្នុងគ្រប់កសិដ្ឋានចិញ្ចឹមសត្វរបស់ខ្លួននិងកសិដ្ឋានចិញ្ចឹមសត្វសហការជាមួយដៃគូរបស់ក្រុមហ៊ុនដើម្បីធានាឲ្យបាននៅគុណភាពនិងសុវត្ថិភាពរបស់ សត្វព្រមទាំងការពារនូវការខាតបង់ជាយថាហេតុដែរបង្កឡើងដោយការឆ្លងជំងឺនៅក្នុងកសិដ្ឋាននីមួយៗ
-
ក្នុងករណីមានការសង្ស័យថាមានជ្រូកឆ្លងជំងឺ តើយើងត្រូវអនុវត្តវិធានការដូចម្តេច?
ប្រសិនបើមានការកើតឡើងករណីផ្ទុះការឆ្លងរីករាលដាលជំងឺប៉េស្តជ្រូកអាហ្រ្វិកនៅក្នុងតំបន់ចិញ្ចឹម ដំណោះស្រាយដំបូងគឺ៖
- ត្រូវធ្វើការរឹតបន្តឹងវិធានការការពារជីវសុវត្តិភាពនៅក្នុងកសិដ្ឋានឲ្យកាន់ខ្លាំងដូចជា បញ្ឈប់ការធ្វើចរាចរណ៍សត្វរហូតមានការបញ្ជាក់ថាមានសុវត្ថិភាព។
- ត្រូវធ្វើការផ្តល់ដំណឹងដល់ពេទ្យសត្វ ភ្នាក់ងារសុខភាពសត្វ អ្នកគ្រប់គ្រងដែលពាក់ព័ន្ធ។
- ត្រូវបង្ខាំងសត្វឈឺទុកដាក់ដោយឡែក បូមឈាម ឬវះកាត់យកកូនកណ្តុរបញ្ជូនទៅកាន់មន្ទីពិសោធន៍ ដោយត្រូវប្រាកដថា ការយកនិងដឹកជញ្ជូនសំណាកត្រូវធានាសុវត្ថិភាពជៀសវាងការសាយភាយជំងឺ
- បើលទ្ធផលវិជ្ជមាន ត្រូវសម្លាប់ជ្រូកចោលទាំងអស់។
- តើយើងមានវិធានការការពារដូចម្តេចខ្លះ ដើម្បីជៀសផុតពីជំងឺនេះ?
ត្រូវការពារការសាយភាយជំងឺប៉េស្តជ្រូកអាហ្រ្វិក ដោយត្រូវធ្វើការកាត់ផ្តាច់ផ្លូវចម្លងរបស់វីរុស តាមរយៈការអនុវត្តវិធានការជីវសុវត្ថិភាពឲ្យបានល្អដូចជា៖
– ការពារការចម្លងដោយផ្ទាល់ពីជ្រូកឈឺ ឬជ្រូកដែលសង្ស័យ
-
- ញែកជ្រូកឈឺដាក់ដោយឡែកពីជ្រូកជា។
- ដាក់ជ្រូកនាំចូលថ្មីនៅរោងបង្ខាំងយ៉ាងតិចក្នុងរយៈពេលពី ២១-៣០ ថ្ងៃ ដើម្បីតាមដានសុខភាព។
– ការពារការចម្លងដោយប្រយោល
-
- មិនត្រូវផ្តល់ចំណីដែលជាកាកសំណល់ផ្ទះបាយ និងផលិតផលមានដើមកំណើតពីសាច់សត្វឲ្យជ្រូកស៊ីឡើយ (ត្រូវប្រើចំណីពីរោងចក្រផលិតចំណីសត្វដែលមានស្តង់ដារ)។
- ធ្វើការសម្អាត និងបាញ់ថ្នាំសម្លាប់មេរោគ (លាយថ្នាំតាមការណែនាំ ឲ្យបានត្រឹមត្រូវ) លើយានជំនិះ សម្ភារប្រើប្រាស់ ស្បែកជើង សម្លៀកបំពាក់។ កម្មករត្រូវងូតទឹកសំអាតខ្លួន និងសក់ជាមួយសាប៊ូ ហើយជៀសវាងការប្រើប្រាស់ទឹកដែលមានប្រភពពីខាងក្រៅ។ ត្រូវប្រើក្លរីន ១០០% ។
- ធ្វើការគ្រប់គ្រងកាក់សំណល់លាមក និងសាកសពសត្វឲ្យបានត្រឹមត្រូវ។
- ធ្វើការគ្រប់គ្រងសត្វដូចជា រុយ មូស ឬ សត្វកកេរ ដែលជាភ្នាក់ងារចម្លងជំងឺ ដោយប្រើ ស្បៃមុង និងថ្នាំសម្លាប់រុយ សត្វកកេរ។
- ត្រូវហាមឃាត់ការប៉ះពាល់ជាមួយជ្រូក ៤៨ម៉ោង បន្ទាប់ពីត្រលប់ចូលក្នុងកសិដ្ឋាន។
- ធ្វើការអប់រំដល់ម្ចាស់កសិដ្ឋាន និងកម្មករអំពីវិធានការការពារជំងឺ។
ឯកសារយោង ៖
- អគ្គនាយដ្ឋាន សុខភាពសត្វ និងផលិតកម្មសត្វស្តីពីស្ថានភាពជំងឺ និងយុទ្ធសាស្រ្តក្នុងការឆ្លើយតបការរាលដាលជំងឺ (ថ្ងៃទី១១ ខែកក្តដា ២០១៩)
- Food and Agriculture Organization of the United Nations (African Swine Fever Detection and diagnosis, A manual for veterinarians 2017)
